Spoorzone Rivierenwijk
Kunst op viaduct en in fietstunnel
Kunst in de openbare ruimte als bekroning van een grootschalige renovatie van de Deventer Rivierenwijk. Dat stond de Gemeente Deventer voor ogen. Beeldend kunstenaar Stefan Venbroek maakte het ontwerp in zijn kenmerkende collagestijl. M2uur bv kreeg de opdracht voor opmaak, productie en montage van de twee kunstwerken.
Opdrachtgever:
Gemeente Deventer
Architect:
Arcadis, Amersfoort
Ontwerper:
Stefan Venbroek
Locatie:
Fietstunnel en viaduct, Deventer
Materialen:
ACP
Afmetingen:
46 panelen, ca. 100 m²
Jaar:
2024
Het verhaal van de wijk
Stefan Venbroek was als beeldend kunstenaar al bij een aantal andere kunstprojecten in de buurt betrokken. Hij leerde de Rivierenwijk kennen en de wijk hem. Op voorspraak van de bewoners was hij daarom de aangewezen ontwerper voor de kunstwerken in de fietstunnel en op het viaduct. ‘Ik vertel in mijn werk het leven van de wijk, van de mensen van jong tot uit, zó uit het leven gegrepen. De basis van het werk wordt gevormd door ruim vierduizend foto’s die ik nam van de buurt en de mensen. Daar maakte ik portrettekeningen van en combineerde die met andere tekeningen en digitale technieken. In de achtergrond van beide ontwerpen stroomt het water als verwijzing naar de Rivierenwijk.’
Veeleisende plekken
Uit de zoektocht naar een geschikte locatie voor de kunstwerken, kwam de gemeente uit op twee plekken. Een nieuw aangelegde fietstunnel onder het spoor dat de Rivierenwijk en de buitenwijken van Deventer met elkaar verbindt. En een voetpad over het viaduct dat de buurt juist verbindt met het oude deel van Deventer. Symbolische locaties, maar wel plekken die uitdagingen met zich meebrengen. Het toezicht op deze plekken is gering en vandalisme ligt op de loer. De kunstwerken moeten dus tegen een stootje kunnen en onderhoudsvriendelijk zijn. De kleurrijke, vrolijke ontwerpen van Venbroek zorgen voor een vriendelijke en prettige omgeving.
Hufterproof en weersbestendig
M2uur bv ging op zoek naar een geschikt materiaal om de ontwerpen op uit te voeren. Dit materiaal moest niet alleen sterk, krasvast en onderhoudsvriendelijk zijn, maar ook goed bestand zijn tegen weersinvloeden. ‘We waren ook erg kien op de prijs’, licht Freekje Vervoord van M2uur bv toe, ‘het budget voor realisatie was relatief beperkt. Tegelijkertijd wilden we dolgraag indruk maken met de ontwerpen van Stefan. Het geheel moest gewoon een bepaalde grootte en body krijgen. We kwamen daarom uit op de exterieure platen van Qpanel.’
Lichtgewicht met impact
De platen van Qpanel bestaan uit dunne aluminium dekplaten rond een composiet kern. Na het printen zijn de afbeeldingen beschermd met een speciale coating. Deze coating beschermt tegen krassen en heeft een zelfherstellend vermogen. De coating is ook bestand tegen zonlicht, uv-straling en vocht. Graffiti kan op conventionele wijze worden gereinigd en verwijderd. Vanwege het lage gewicht van de panelen, was de montage relatief betaalbaar. Freekje Vervoord: ‘We konden kiezen voor onzichtbare bevestiging door de platen te verlijmen. In de tunnel is een eenvoudige constructie van aluminium kokerprofielen gebruikt, waarop de platen zijn gelijmd. Op het viaduct zijn de platen rechtstreeks verlijmd op de geluidsschermen.’
Duurzame oplossing voor een veilige omgeving
De kunstwerken maken de fietstunnel en het viaduct tot prettiger en veiliger plekken om doorheen te fietsen of langs te lopen. Graffiti en het bekladderen van de panelen is een enkele keer voorgekomen, maar kon snel en zonder schade worden verwijder. ‘We mogen trots zijn op het eindresultaat’, vindt Freekje Vervoord, ‘iedereen die de Rivierenwijk in- of uitkomt ziet de werken hangen. De ontwerpen zijn een prachtig eerbetoon aan de bewoners en een kroon op de revitalisering van de wijk. We zijn erin geslaagd om met relatief weinig middelen een duurzame oplossing te bieden voor een veilige en prettige omgeving. Dagelijks rij ik op weg naar kantoor onder het viaduct door en dan word ik blij als ik de platen met kunst zie hangen.’
Project Spoorzone Rivierenwijk, Deventer