Station WTC Zuid

 

Feeëriek fantasielandschap als tegenwicht voor druk Zuidplein

Spoorbeheerder ProRail nodigde M2uur bv uit om invulling te geven aan een glazen façade bij Station Amsterdam Zuid-WTC. M2uur bv stelde Elspeth Diederix voor als uitvoerend kunstenaar. Haar dromerige ontwerp ‘Birdie birdie’ vormt een scherp contrast met de hectiek van het zakelijk hart van Nederland. De uitvoering op geprint en gecoat vinyl maakte realisatie binnen de financiële kaders haalbaar. Inmiddels beleeft een deel van het kunstwerk een tweede leven bij de entree van een gemeentewerf.

Opdrachtgever:

ProRail, Utrecht

Architect:

Movares, StudioSK/ Nienke van de Lune

Ontwerper:

M2uur bv, Elspeth Diederix

Locatie:

Zuidplein. Amsterdam

Materialen:

Transparant vinyl op glas

Afmetingen:

275m²

Allure

In 2005 startte een grootschalige renovatie van Station Amsterdam Zuid-WTC. Het station kreeg niet alleen veel meer reizigers te verwerken, maar het complex dissoneerde steeds sterker met de omgeving. Met een aantal ingrepen is door Movares en Studio SK getracht de stationsomgeving meer allure te geven. Onderdeel daarvan was een glazen façade die tevens dienst deed als geluidsscherm voor de bovenliggende ringweg A-10. Dit 7 meter hoge en veertig meter lange scherm leende zich bij uitstek voor een bijzondere invulling. ProRail nam M2uur bv in de arm om voorstellen te doen voor het ontwerp en realisatie.

Contrast

M2uur bv schreef een pitch uit onder kunstenaars, vormgevers en fotografen uit haar netwerk. Elspeth Diederix leverde het meest aansprekende schetsontwerp aan. Zij wilde met haar ontwerp tegenwicht bieden aan de hectiek en dynamiek van het Zuidplein. Voor het definitieve ontwerp bouwde zij op schaal (1:10) een decor. Ze gebruikte hiervoor natuurlijke materialen, zoals takken en bloesems, en vogelfiguren en elementen uit gegoten kunststof. Een twintigtal vogeltjes is druk in de weer met transparante kralenkettingen die uit een vogelnest lijken te groeien. De kettingen verbinden op zwierige wijze de vogels en andere elementen met elkaar. In de verte zien we de zee en de bergen. Het slim gebruik van licht en tegenlicht is bijzonder effectief en kenmerkend voor het werk van Diederix. Het tafereel werd met een technische camera vastgelegd in een serie beelden.

Opmaak

In de studio van M2uur bv is het ontwerp technisch opgemaakt. Eerst zijn de technische opnames samengesmolten tot één doorlopend ontwerp. Dit beeld is op schaal gezet en vervolgens verdeeld over 80 delen. Daarbij werd tot op de millimeter nauwkeurig rekening gehouden met de formaten van de panelen en naden tussen de panelen. Elk bestand is voorzien van een codering om montage te vergemakkelijken. De beelden zijn voor de rest niet bewerkt, om zo dicht mogelijk in de buurt te blijven van de stijl en ontwerpfilosofie van Diederix.

Realisatie

Vanwege het tijdelijk karakter van het glazen scherm was het budget voor realisatie bescheiden. Gekozen is daarom voor uitvoering op vinyl. De bestanden zijn full-colour geprint op zelfklevend, transparant vinyl. Om de prints extra te beschermen tegen krassen en verkleuring is het vinyl afgewerkt met een laminaat. Deze coating zorgt voor een satijn finish en matte uitstraling en draagt zo bij aan het semitransparante karakter van het ontwerp. In de werkplaats van fabrikant BRS Staalwerken zijn de delen vinyl aangebracht op het glas, rondom schoon gesneden en afgewerkt. Dankzij de meegegeven codering was het op locatie in Amsterdam relatief eenvoudig om de panelen in juiste volgorde te monteren tot scherm.

Impact

Het bijna 300 m2 grote werk had grote impact op de omgeving. Rustig en transparant, vrolijk, intrigerend en kleurrijk gaf het bezoekers van het Zuidplein dagelijks iets verrassends om naar te kijken. Het dromerige, feeërieke ontwerp vormde een boeiend contrast met de hectiek en dynamiek van het zakelijk hart van ons land. Vier jaar na oplevering stond een volgende uitbreiding van het station op de rol. Het glazen scherm is afgebroken. Een aanzienlijk deel van het ontwerp heeft daarna een tweede leven gekregen bij de entree van een Amsterdamse gemeentewerf.

Project Station Amsterdam Zuid, WTC